Poeci wśród artystów
10.05-11.08.2024
Warszawa

W tym roku świętujemy 100-lecie surrealizmu. W światowe obchody wpisuje się polska wystawa Surrealizm. Inne mity. Ekspozycja pozwala prześledzić ewolucję tendencji i technik surrealistycznych od 20-lecia międzywojennego po współczesne realizacje, zapraszając do świeżego spojrzenia na tytułowy nurt jak na zjawisko globalne i wielowymiarowe.

Narrację otwierają prace pierwszych polskich surrealistów należących do Zrzeszenia Artystów Plastyków Artes, m.in.: Jerzego Janischa, Marka Włodarskiego Ludwika Lille i Mieczysława Wysockiego. Następnie możemy oglądać dzieła twórców i twórczyń zainspirowanych sztuką francuską i nowoczesnym językiem plastycznym. To m.in. drapieżne realizacje Tadeusza Kantora i Marii Jaremy, organiczne malarstwo Erny Rosenstein, nieistniejące krajobrazy Kazimierza Mikulskiego czy oniryczne płótna Marii Anto.

Kazimierz Mikulski, Świąteczne popołudnie świerszcza nad miastem ok. 1948 olej, płótno Muzeum Narodowe w Warszawie

Widoczne są też fascynacje pozaeuropejskie związane z wydaniem Drugiego manifestu surrealizmu Bretona i zwrotem w kierunku systemów dalekowschodnich, ezoteryki, mitów i sztuki naiwnej. Takie impulsy zobaczymy m.in. u Jadwigi Maziarskiej, Zdzisława Beksińskiego, Władysława Hasiora, Teofila Ociepki i  Urszuli Broll. Prócz malarstwa na wystawie zapoznamy się z licznymi surrealistycznymi przedmiotami oraz pracami w medium fotografii (fotomontażami, heliografikami, fotogramami i eksperymentalnymi fotografiami), jednym z najważniejszych środków wypowiedzi surrealistów.

Władysław Hasior, Chiromantka, 2 poł. lat 80. XX wieku, asamblaż, metal, plastik, drewno, tkanina, włóczka Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem © Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Historyczny przegląd zamykają realizacje Polaków związanych z międzynarodową grupą Phases m.in.: Zbigniewa Makowskiego i Tadeusza Brzozowskiego. Całość dopełniają realizacje współczesnych artystów i artystek zainspirowanych wyobraźnią, woltą oraz intuicyjnymi poszukiwaniami swoich poprzedników i poprzedniczek.

10.05-11.08.2024
Surrealizm. Inne mity
Muzeum Narodowe w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 3

Teofil Ociepka, Gra morskich fal, 1951

Zdzisław Beksiński, Dziewczyna, 1957 odbitka fotograficzna, papier Muzeum Narodowe we Wrocławiu © Muzeum Historyczne w Sanoku