Turystyka krajowa

„Czuję się ogromnie obcy i osamotniony w tym tłumie. Chciałbym się nawet poddać tej fali ludzkiej, byle wyczuć ten prąd, jaki ją musi przenikać, ale nie mogę.” – tak pisał o sobie 28-letni Władysław Reymont, kiedy w 1894 roku wybierał się z warszawskiej Pragi na tytułową chłopską pielgrzymkę. Czy był zlękniony? Niepewny siebie? Przyszły noblista jeszcze nie wiedział, co go w życiu czeka, ale jedno było pewne: chciał zostać pisarzem.

Odpowiedzialny za błyskotliwą reedycję literackiego debiutu autora Chłopów Piotr Puldzian Płucienniczak zrobił kapitalną robotę: zrzucił z wielkiego polskiego literata brzemię genialności i przedstawił go jako autora pierwszego polskiego reportażu gonzo. Narrator Pielgrzymki… nie jest bowiem biernym wędrowcem-pokutnikiem. Wręcz przeciwnie: zaczepia innych, chce wpaść w tarapaty, szuka przypału. Redaktor przemierzył przy tym szlak niegdysiejszej reymontowskiej pielgrzymki i zamieścił w tomie aneks, w którym w humorystyczny sposób zdaje sprawę z historycznych przemian tych niegdyś istotnych dla polskiej tożsamości ziem. Może warto samemu wybrać się w podobną podróż? Turystyka krajowa składa nam wiele obietnic. Polska to wszak kraj rozległy, piękny, pełen dziwów.

Władysław Reymont, Pielgrzymka do Jasnej Góry
wyd. Dar Dobryszyc, oprac. Piotr Puldzian Płucienniczak
Łódź 2024

mat. wydawnictwa Dar Dobryszyc