Peryferia historycznej narracji
29.04–12.06.2022
Bielsko-Biała

Mówiąc o kolonializmie, najczęściej myślimy o krajach Europy Zachodniej. Wystawa Mikołaja Sobczaka Niebieskie zboże przypomina, że kolonialna przeszłość Europy dotyczy także jej środkowo-wschodniej części. Centralnym punktem ekspozycji jest monumentalna malarska instalacja, przywodząca na myśl cerkiewny ikonostas. W prawosławnej tradycji element ten oddziela sfery sacrum i profanum, a jednocześnie osłania święte atrybuty i odkrywa mistykę wydarzeń. Drugi istotny element stanowi film Upiór, stworzony specjalnie na wystawę we współpracy z Tarasem Gembikiem. Tytułowy Upiór to pośrednik, dzięki któremu odkrywamy niewygodne fragmenty historii związane z polityką wobec kościoła prawosławnego, prowadzoną w Polsce w okresie międzywojnia, takie jak rewindykacje cerkwi i przymusowe konwersje. Wątki te splatają się z innymi historycznymi zdarzeniami: buntem ukraińskich chłopek czy polskimi próbami pozyskania kolonii zamorskich. Sobczak, wskazując na uproszczenia historii, pyta o to, jak tworzą się opowieści o przeszłości, dlaczego wymazujemy z nich zdarzenia, w których sami występujemy w roli oprawców, i jaki ma to wpływ na kształtowanie się naszej zbiorowej, narodowej tożsamości.

Mikołaj Sobczak, Niebieskie zboże
Galeria Bielska BWA
ul. 3 Maja 11, Bielsko-Biała
29.04–12.06.2022

Mikołaj Sobczak, Taras Gembik, kadr z filmu Upiór, 2022