menu

Zielony zwrot
MIASTOZDZICZENIE

Mikroplastik Orientuj się Miastozdziczenie
Wiktoria Mioduszewska, 15 lat: Przyroda zwycięży, wyróżnienie w FUTUWAWCE, www.mieszkamy.futuwawa.pl

Kiedy jako małe dziecko rysowałam przyszłość, spod kredek wyrastały szklane wieżowce i wijące się między nimi podniebne drogi. Wszystko unosiło się w powietrzu, zaprzeczając zasadom grawitacji. Możliwa była teleportacja, a życie wydawało się całkiem przyjemne, bo wygodne – jedzenie zastępowały kolorowe pastylki o smakach ulubionych potraw, a zamiast domowych pupili człowiekowi towarzyszyły sympatyczne roboty. Nie do końca pamiętam, ale zieleni, ani nawet poziomu gruntu, chyba tam nie było.

W tym roku w konkursie FUTUWAWA o podobne wyobrażenia zapytaliśmy nie tylko dorosłych, ale i najmłodszych, od których otrzymaliśmy ponad 120 odpowiedzi na pytanie o to, jak będziemy mieszkać w Warszawie przyszłości. Oczywiście pojawiły się zasilane popkulturą wizje rodem z Jetsonów, ale wydźwięk zebranej kolekcji okazał się zgoła inny: przyszłość to dla dzisiejszych 5- i 15-latków zieleń, czyste powietrze, odnawialne źródła energii, ekologiczne rozwiązania, zrównoważony transport, a także harmonia człowieka z naturą.

Jak w praktyce wyglądają projekty dzieci? Pomysły są przeróżne. To na przykład przerzucenie przez Wisłę nowych mostów-parków, w których zamieszkają wiewiórki i sarny. W wielu rozwiązaniach miasto jest przyjazne dla zwierząt, pełne pasiek i terenów zielonych. Człowiek nauczył się żyć w zgodzie z naturą, dzieląc przestrzeń z nie tylko domowymi, ale i dzikimi zwierzętami.

Co oznacza ten zielony zwrot? Wśród polskiego społeczeństwa wzrasta świadomość konsekwencji zmian klimatu. Badania psychologów (M. Cypryańska-Nezlek, J. Nezlek, USWPS, 2020) wskazują, że ta świadomość jest znacznie większa wśród tzw. młodych dorosłych i przedstawicieli pokolenia Z. To młodzi ludzie są siłą sprawczą przebudzenia ekologicznego i aktywnymi aktorami działającymi na rzecz podjęcia systemowych zmian w tym zakresie. Świadomość wagi tych wyzwań może jednak przytłaczać. Wiele prac, przede wszystkim młodzieży, to wizje dystopijne, opisujące świat, w którym trwa walka o czyste powietrze, zasoby są limitowane, społeczeństwo podzielone, a Warszawa opuszczona przez człowieka. Koniec jego dominacji symbolizuje inwazyjnie wijący się po ruinach dawnej infrastruktury bluszcz czy wzrastająca dżungla. Po człowieku przychodzi natura i zwierzęta. Zajmują jego miejsce. Czy dzieje się tak, ponieważ młodzi ludzie wychowują się w codzienności narracji katastroficznej i nagłówków gazet mówiących o depresji klimatycznej? A może po prostu bacznie obserwują dorosłych?

W czerwcu tego roku Parlament Europejski uchwalił rezolucję pt. Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – przywracanie przyrody do naszego życia. Jest to krok w stronę stworzenia ogólnoeuropejskiej strategii zachowania i wspierania bioróżnorodności, podobnej w swoim rozmachu do Europejskiej Polityki Klimatycznej. Zawiera ona takie postulaty jak ustanowienie obszarów chronionych na co najmniej 30% powierzchni lądowej i morskiej Europy, odtworzenie zdegradowanych ekosystemów czy dosadzenie 3 miliardów drzew. Strategia została przyjęta miażdżącą większością głosów (515 za, 90 przeciw, 86 nieobecnych). Wśród głosów przeciwnych znalazło się 26 dorosłych Polaków. Zapraszamy tych europosłów na wystawę FUTUWAWKI (do 29 sierpnia w witrynach C&A naprzeciw Zodiaku Warszawskiego Pawilonu Architektury), by zapoznali się z punktem widzenia i lękami najbardziej zainteresowanych przyszłością świata.

 

Wiktoria Mioduszewska, 15 lat: Przyroda zwycięży, wyróżnienie w FUTUWAWCE, www.mieszkamy.futuwawa.pl

Aleksandra Litorowicz – prezeska Fundacji Puszka, kulturoznawczyni, badaczka, współzałożycielka Szkoły Architektury Społeczności SAS. Badała m.in. warszawskie place i polskie murale. Prowadzi puszka.waw.pl, futuwawa.pl i sztukapubliczna.pl. Kolumnę Miastozdziczenie tworzy w ramach stypendium artystycznego m.st. Warszawy.

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności